KALENDARZ

gru
27
pt.
2024
W 1571 roku urodził się Johannes Kepler
gru 27 całodniowy

Johannes Kepler; ur. 27 grudnia 1571 r. w Weil der Stadt, zm. 15 listopada 1630 r. w Ratyzbonie) – wybitny niemiecki matematyk, fizyk i astronom, odkrywca m.in. trzech reguł (prawa Keplera), jakimi rządzą się ruchy planet Układu Słonecznego. Wynalazł lunetę keplerowską. 

Dzięki interwencji Tychona Brahego Kepler otrzymał w 1601 zaszczytne stanowisko cesarskiego matematyka. Brahe pozostawił wszystkie swe prace Keplerowi, gorącemu zwolennikowi heliocentrycznego systemu Kopernika. Kepler sformułował trzy prawa ruchu planet i skłonił Galileusza do ogłoszenia badań potwierdzających teorię Kopernika.

Swoje ostatnie dwa lata życia spędził w Żaganiu (województwo lubuskie) (1628-1630) gdzie pośmiertnie wydano jego dzieło „SEN” – pierwszą książkę fantastyczną na świecie. Prawa Keplera uwzględniają ledwo zauważalne różnice w położeniach planet, wynikające z eliptyczności ich orbit. Różnice te mają jednak zasadnicze znaczenie, dzięki nim właśnie Newton mógł udowodnić, że siły przyciągania maleją wraz z kwadratem odległości. Natomiast II prawo Keplera uważamy za przypadkowe odkrycie ważnej zasady fizycznej a mianowicie zasady zachowania momentu pędu.

Drobne odchylenia od praw Keplera, wynikające z niewielkich oddziaływań grawitacyjnych między samymi planetami, były poddawane szczegółowej analizie, a astronomowie dokładali starań, by te efekty zmierzyć.
Praca Keplera miała wpływ na dalszy rozwój astronomii i matematyki.

mar
25
wt.
2025
Odkrycie Tytana
mar 25 całodniowy

Tytan został odkryty w 25 marca 1655 roku przez Christiaana Huygensa, jako pierwszy spośród naturalnych satelitów Saturna. Nazwa księżyca pochodzi od tytanów z mitologii greckiej, którzy byli synami i córkami Uranosa (Nieba) i Gai (Ziemi).

kwi
24
czw.
2025
W 1990 roku wyniesiono na orbitę Teleskop Hubble’a
kwi 24 całodniowy

Po wznowieniu lotów wahadłowców (przerwa spowodowana katastrofą Challengera) w 1988 roku, wystrzelenie teleskopu zostało zaplanowane na rok 1990. W ramach przygotowań cały kurz, który osadził się na głównym zwierciadle, został usunięty za pomocą dysz z azotem. W celu sprawdzenia pełnej funkcjonalności systemów wszystkie zostały poddane skrupulatnym testom. Wreszcie 24 kwietnia 1990 roku misja STS-31 promu Discovery zakończyła się sukcesem i teleskop został umieszczony na orbicie.

cze
8
niedz.
2025
W 1625 roku urodził się Giovanni Cassini
cze 8 całodniowy

Giovanni Domenico Cassini (ur. 8 czerwca 1625 w Perinaldo, zm. 14 września 1712 w Paryżu) – włosko-francuski astronom i matematyk. W latach 1648–1669 pracował w obserwatorium w Panzano. Na Uniwersytecie Bolońskim był profesorem astronomii. Po przeniesieniu się do Francji założył obserwatorium paryskie i został jego dyrektorem. Naturalizowany w 1673, do tego czasu był obywatelem Republiki Genui.

Cassini zajmował się obserwacją i badaniami Układu Słonecznego. Między innymi odkrył cztery księżyce Saturna (Reę, Tetydę, Japeta i Dione). Badał pierścienie Saturna i zaobserwował szereg pustych przerw, największa od jego nazwiska została nazwana przerwą Cassiniego. W roku 1672 wyznaczył dokładnie odległość między Ziemią a Marsem, co pozwoliło po raz pierwszy określić prawdziwe rozmiary Układu Słonecznego. Wprowadził krzywą owal Cassiniego oraz zdefiniował prawa Cassiniego. Pod koniec życia stracił wzrok.

W 1672 został członkiem Royal Society.

Na jego cześć jedną z planetoid nazwano (24101) Cassini, a jego nazwisko występuje też w nazwie misji Cassini-Huygens.

cze
21
sob.
2025
Początek astronomicznego Lata
cze 21 całodniowy

Lato astronomiczne rozpoczyna się w momencie przesilenia letniego i trwa do momentu równonocy jesiennej, co w przybliżeniu oznacza na półkuli północnej okres pomiędzy 21 czerwca a 23 września (czasami daty te wypadają dzień wcześniej lub dzień później, a w roku przestępnym mogą być dodatkowo cofnięte o jeden dzień). Podczas lata astronomicznego dzienna pora dnia jest dłuższa od pory nocnej, jednak z każdą kolejną dobą dnia ubywa, a nocy przybywa – Słońce wschodzi coraz później i góruje na coraz mniejszych wysokościach ponad horyzontem.