KALENDARZ

lut
19
śr.
2025
W 1473 roku urodził się Mikołaj Kopernik
lut 19 całodniowy

Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 w Toruniu, przy ul. św. Anny (obecnie ul. Kopernika nr 15, choć według niektórych badaczy jak np. Karol Górski istnieje pogląd, że był to dom nr 17), w rodzinie kupca Mikołaja i Barbary pochodzącej z rodziny Watzenrode. 

Autor dzieła De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich)przedstawiającego szczegółowo i w naukowo użytecznej formie heliocentryczną wizję Wszechświata. Wprawdzie koncepcja heliocentryzmu pojawiła się już w starożytnej Grecji (jej twórcą był Arystarch z Samos), to jednak dopiero dzieło Kopernika dokonało przełomu i wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną przewrotem kopernikańskim.

W 1626 r. dzieło to wraz z innymi łupami trafiło do Szwecji.

Oprócz tego do osiągnięć naukowych Kopernika można dołączyć sformułowanie prawa Kopernika-Greshama (ekonomia) oraz sformułowanie twierdzenia Kopernika (geometria).

Był renesansowym polihistorem, poza astronomią zajmował się również matematyką, prawem, ekonomią, strategią wojskową[potrzebny przypis], astrologią, był także lekarzem oraz tłumaczem.

mar
13
czw.
2025
Odkrycie Urana
mar 13 całodniowy

Sir William Herschel obserwował planetę w dniu 13 marca 1781, w ogrodzie swego domu na New King Street 19, w miejscowości Bath w hrabstwie Somerset (obecnie Herschel Museum of Astronomy), ale początkowo (26 kwietnia 1781 r.) ogłosił swoje odkrycie jako kometę. Herschel „zaangażował się w szereg prac dotyczących paralaksy gwiazd stałych” za pomocą teleskopu własnej konstrukcji.

W swoim dzienniku zapisał następującą notatkę: „w kwartylu blisko ζ Tauri … Mgława Gwiazda albo, być może, Kometa”. W dniu 17 marca zauważył: „Szukałem Komety lub Mgławej Gwiazdy i stwierdziłem, że jest to Kometa, ponieważ zmieniła swe położenie”. Przedstawiając swoje odkrycie Towarzystwu Królewskiemu, nadal twierdził, że znalazł kometę, ale także pośrednio porównał ją do planety.

Obiekt został wkrótce powszechnie uznany za nową planetę. W 1783 Herschel osobiście powiadomił o tym fakcie prezesa Royal Society, Josepha Banksa: „W oparciu o obserwacje najwybitniejszych Astronomów w Europie wydaje się, że nowa gwiazda, którą miałem zaszczyt wskazać im w marcu 1781, jest Planetą Układu Słonecznego”

mar
20
czw.
2025
Początek astronomicznej Wiosny
mar 20 całodniowy

Wiosna astronomiczna rozpoczyna się w momencie równonocy wiosennej i trwa do momentu przesilenia letniego, co w przybliżeniu oznacza na półkuli północnej okres pomiędzy 21 marca a 22 czerwca (czasami daty te wypadają dzień wcześniej lub dzień później, a w roku przestępnym mogą być dodatkowo cofnięte o jeden dzień). Podczas wiosny astronomicznej dzienna pora dnia jest dłuższa od pory nocnej, a ponadto z każdą kolejną dobą dzień jest dłuższy, noc krótsza, aż do przesilenia letniego, od tego dnia dni stają się krótsze.

wiosny

kwi
24
czw.
2025
W 1990 roku wyniesiono na orbitę Teleskop Hubble’a
kwi 24 całodniowy

Po wznowieniu lotów wahadłowców (przerwa spowodowana katastrofą Challengera) w 1988 roku, wystrzelenie teleskopu zostało zaplanowane na rok 1990. W ramach przygotowań cały kurz, który osadził się na głównym zwierciadle, został usunięty za pomocą dysz z azotem. W celu sprawdzenia pełnej funkcjonalności systemów wszystkie zostały poddane skrupulatnym testom. Wreszcie 24 kwietnia 1990 roku misja STS-31 promu Discovery zakończyła się sukcesem i teleskop został umieszczony na orbicie.

lip
17
czw.
2025
W 1850 roku wykonano pierwszą fotografię gwiazdy
lip 17 całodniowy

Wega była pierwszą sfotografowaną gwiazdą. Miało to miejsce 17 lipca 1850 roku. Jej dagerotyp otrzymano po stusekundowym naświetlaniu w obserwatorium Uniwersytetu Harvada.