KALENDARZ

paź
8
wt.
2024
Maksimum Drakonidów
paź 8 całodniowy

Drakonidy (DRA) zwane też Giacobinidami – coroczny stały rój meteorów o aktywności między 6 października a 10 października i maksimum przypadającym na 8 października.

Ich radiant znajduje się w gwiazdozbiorze Smoka. Są pozostałością komety 21P/Giacobini-Zinner, która okrąża Słońce w ciągu 6,6 roku. W takim też cyklu kometa zbliża się do Ziemi rozsiewając na swej orbicie drobiny pyłu pochodzące z jej jądra. Kiedy nasza planeta biegnąc wokół Słońca wpada w chmurę “kosmicznego żwiru”, obserwujemy to w postaci “deszczu meteorów”. Najsłynniejsze wybuchy aktywności Drakonidów miały miejsce w 1933 oraz 1946 roku, kiedy obserwowano nawet kilkaset meteorów w ciągu minuty!

Zaplanujmy nasze wyjście wówczas, gdy wieczorem robi się zupełnie ciemno. Poszukajmy takiego miejsca, które będzie jak najmniej zanieczyszczone światłem – im dalej od centrum miasta, tym lepiej. Z początku powinniśmy dać sobie nawet kwadrans na przyzwyczajenie oczu do zupełnej ciemności.

paź
21
pon.
2024
Maksimum Orionidów
paź 21 całodniowy

Rój jest widoczny pomiędzy 2 października a 7 listopada. Maksimum aktywności tego roju występuje zwykle w okolicach 21-22 października. Jest ono przy tym bardzo szerokie – kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt małych meteorów na godzinę możemy obserwować między 19 a 24 października.

Trzeba przy tym zaznaczyć, że Orionidy najlepiej obserwować w drugiej połowie nocy. Wtedy bowiem radiant roju (czyli miejsce, z którego zdają się wybiegać jego meteory), leżący na granicy gwiazdozbiorów Oriona i Bliźniąt, znajduje się wysoko nad horyzontem.

Rój ten jest wygodny do obserwacji zarówno dla obserwatorów na półkuli północnej jak i południowej. W naszych szerokościach geograficznych radiant Orionidów wschodzi około godziny 19 UT. Góruje natomiast o godzinie 3 UT na wysokości ponad 50 stopni i do świtu pozostaje dość wysoko nad horyzontem. Dobrze więc nadaje się do obserwacji w drugiej połowie nocy.

Orbita komety Halley’a, która jest ciałem macierzystym Orionidów, przecina się z orbitą Ziemi w dwóch miejscach. Materiał pozostawiony przez kometę w jednym z tych miejsc daje meteory z roju Eta Aquarydów, a w drugim z roju Orionidów. W tym drugim przypadku materiał kometarny jest rozrzucony na tak dużym obszarze, że Ziemia przechodzi przez niego przez prawie cały miesiąc. Są to zjawiska bardzo szybkie, bo wchodzą w naszą atmosferę z prędkością 66 km/s.

Najwcześniejsze doniesienia na temat tego roju pochodzą z kronik chińskich. Pierwsze źródła europejskie, które wspominają o Orionidach datują się dopiero na XIX wiek i są związane z obserwacjami A.S. Herschela. W roku 1911 C.P. Olivier zasugerował, że podobnie jak Eta Aquarydy rój ten związany jest ze znaną kometą 1P/Halley.

 

paź
22
wt.
2024
2136 p.n.e – pierwsze znane zaćmienie Słońca
paź 22 całodniowy

22 października 2136 roku p.n.e nastąpiło pierwsze zarejestrowane przez ludzi zaćmienie Słońca.

lis
17
niedz.
2024
Maksimum Leonidów
lis 17 całodniowy

Rój meteorów aktywny od 10 do 23 listopada, którego maksimum przypada na 17/18 listopada każdego roku. Radiant roju znajduje się w pobliżu gwiazdy poczwórnej Gamma Leonis o jasności 2,01m.

Leonidy są pozostałością po komecie 55P/Tempel-Tuttle odkrytej na przełomie lat 1865-1866. Kometa ta zalicza się do grupy komet typu Halleya. Drobne cząsteczki i pyłki wejdą w Ziemską atmosferę z bardzo dużą prędkością, tworząc nam wyśmienite warunki do obserwacji. Rój Leonidów należy do jednego z najszybszych znanych nam rojów. Spadające meteory osiągają prędkość dochodząca do nawet 72 km/s.

Warto wspomnieć, że rój pochodzący od komety 55P/Tempel-Tuttle ma już swoje lata świetności za sobą. W przeszłości tworzył wyjątkowo spektakularne deszcze. W 1833 roku w Ameryce Północnej zanotowano w ciągu godziny prawie 26 700 meteorów na godzinę, a kilkadziesiąt lat później – w roku 1966 aktywność roju oszacowano na 140 tysięcy meteorów w ciągu godziny. Mimo, że tegoroczne prognozy pogody nie są zbyt optymistyczne, to i tak zachęcamy wszystkich obserwatorów do podziwiania tego pięknego zjawiska z nadzieją na obecność jak najmniejszej ilości chmur na niebie.

Jest to najszybszy znany rój meteorów – prędkość meteoroidów w ziemskiej atmosferze dochodzi do 72 km/s. W przeszłości rój tworzył spektakularne „deszcze meteorów”.

lis
27
śr.
2024
W 1885 roku wykonano pierwsze zdjęcie meteoru
lis 27 całodniowy

Austro-Węgierki astronom Ladislaus Weinek zarejestrował 7-milimetrową smugę meteoru z roju Andromedydów 27 listopada 1885 roku z obserwatorium w Pradze.