KALENDARZ

sty
8
śr.
2025
W 1942 roku urodził się Stephen Hawking
sty 8 całodniowy

Brytyjski astrofizyk, kosmolog, fizyk teoretyk. Hawking cierpi na stwardnienie zanikowe boczne, którego postęp spowodował paraliż większości ciała.

W ciągu trwającej ponad 40 lat kariery zajmował się głównie czarnymi dziurami i grawitacją kwantową. Opracował wspólnie z Rogerem Penrose’em twierdzenia odnoszące się do istnienia osobliwości w ramach ogólnej teorii względności oraz teoretyczny dowód na to, że czarne dziury powinny emitować promieniowanie, znane dziś jako promieniowanie Hawkinga (lub Bekensteina–Hawkinga).

Profesor matematyki i fizyki teoretycznej na macierzystej uczelni, Uniwersytecie Cambridge (gdzie w latach 1979-2009 obejmował katedrę Lucasa, tak jak kiedyś Newton), w Kalifornijskim Instytucie Technologii w Pasadenie. Członek Royal Society oraz Perimeter Institute for Theoretical Physics (Waterloo, Ontario).

lut
23
niedz.
2025
W 1987 roku wybucha supernowa SN 1987A
lut 23 całodniowy

SN 1987A – gwiazda supernowa zaobserwowana 23 lutego 1987 w Wielkim Obłoku Magellana.

Najjaśniejsza supernowa od 1604 roku widoczna gołym okiem. Maksymalną jasność osiągnęła 18 maja 1987 roku. Przed eksplozją gwiazda miała promień wynoszący około 35±5 R☉, przy wybuchu gwiazda wyrzuciła w przestrzeń kosmiczną materię o masie ok. 18±1,5 M☉.
Została odkryta przez Iana Sheltona i Oscara Duhalde’a z Obserwatorium Las Campanas 24 lutego 1987, oraz niezależnie przez innych astronomów z Nowej Zelandii.

Artykuł na ten temat: https://astrofan.pl/sn-1987a/

cze
8
niedz.
2025
W 1625 roku urodził się Giovanni Cassini
cze 8 całodniowy

Giovanni Domenico Cassini (ur. 8 czerwca 1625 w Perinaldo, zm. 14 września 1712 w Paryżu) – włosko-francuski astronom i matematyk. W latach 1648–1669 pracował w obserwatorium w Panzano. Na Uniwersytecie Bolońskim był profesorem astronomii. Po przeniesieniu się do Francji założył obserwatorium paryskie i został jego dyrektorem. Naturalizowany w 1673, do tego czasu był obywatelem Republiki Genui.

Cassini zajmował się obserwacją i badaniami Układu Słonecznego. Między innymi odkrył cztery księżyce Saturna (Reę, Tetydę, Japeta i Dione). Badał pierścienie Saturna i zaobserwował szereg pustych przerw, największa od jego nazwiska została nazwana przerwą Cassiniego. W roku 1672 wyznaczył dokładnie odległość między Ziemią a Marsem, co pozwoliło po raz pierwszy określić prawdziwe rozmiary Układu Słonecznego. Wprowadził krzywą owal Cassiniego oraz zdefiniował prawa Cassiniego. Pod koniec życia stracił wzrok.

W 1672 został członkiem Royal Society.

Na jego cześć jedną z planetoid nazwano (24101) Cassini, a jego nazwisko występuje też w nazwie misji Cassini-Huygens.

sty
8
czw.
2026
W 1942 roku urodził się Stephen Hawking
sty 8 całodniowy

Brytyjski astrofizyk, kosmolog, fizyk teoretyk. Hawking cierpi na stwardnienie zanikowe boczne, którego postęp spowodował paraliż większości ciała.

W ciągu trwającej ponad 40 lat kariery zajmował się głównie czarnymi dziurami i grawitacją kwantową. Opracował wspólnie z Rogerem Penrose’em twierdzenia odnoszące się do istnienia osobliwości w ramach ogólnej teorii względności oraz teoretyczny dowód na to, że czarne dziury powinny emitować promieniowanie, znane dziś jako promieniowanie Hawkinga (lub Bekensteina–Hawkinga).

Profesor matematyki i fizyki teoretycznej na macierzystej uczelni, Uniwersytecie Cambridge (gdzie w latach 1979-2009 obejmował katedrę Lucasa, tak jak kiedyś Newton), w Kalifornijskim Instytucie Technologii w Pasadenie. Członek Royal Society oraz Perimeter Institute for Theoretical Physics (Waterloo, Ontario).

lut
23
pon.
2026
W 1987 roku wybucha supernowa SN 1987A
lut 23 całodniowy

SN 1987A – gwiazda supernowa zaobserwowana 23 lutego 1987 w Wielkim Obłoku Magellana.

Najjaśniejsza supernowa od 1604 roku widoczna gołym okiem. Maksymalną jasność osiągnęła 18 maja 1987 roku. Przed eksplozją gwiazda miała promień wynoszący około 35±5 R☉, przy wybuchu gwiazda wyrzuciła w przestrzeń kosmiczną materię o masie ok. 18±1,5 M☉.
Została odkryta przez Iana Sheltona i Oscara Duhalde’a z Obserwatorium Las Campanas 24 lutego 1987, oraz niezależnie przez innych astronomów z Nowej Zelandii.

Artykuł na ten temat: https://astrofan.pl/sn-1987a/