KALENDARZ

lut
19
śr.
2025
W 1473 roku urodził się Mikołaj Kopernik
lut 19 całodniowy

Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 w Toruniu, przy ul. św. Anny (obecnie ul. Kopernika nr 15, choć według niektórych badaczy jak np. Karol Górski istnieje pogląd, że był to dom nr 17), w rodzinie kupca Mikołaja i Barbary pochodzącej z rodziny Watzenrode. 

Autor dzieła De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich)przedstawiającego szczegółowo i w naukowo użytecznej formie heliocentryczną wizję Wszechświata. Wprawdzie koncepcja heliocentryzmu pojawiła się już w starożytnej Grecji (jej twórcą był Arystarch z Samos), to jednak dopiero dzieło Kopernika dokonało przełomu i wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną przewrotem kopernikańskim.

W 1626 r. dzieło to wraz z innymi łupami trafiło do Szwecji.

Oprócz tego do osiągnięć naukowych Kopernika można dołączyć sformułowanie prawa Kopernika-Greshama (ekonomia) oraz sformułowanie twierdzenia Kopernika (geometria).

Był renesansowym polihistorem, poza astronomią zajmował się również matematyką, prawem, ekonomią, strategią wojskową[potrzebny przypis], astrologią, był także lekarzem oraz tłumaczem.

mar
13
czw.
2025
Odkrycie Urana
mar 13 całodniowy

Sir William Herschel obserwował planetę w dniu 13 marca 1781, w ogrodzie swego domu na New King Street 19, w miejscowości Bath w hrabstwie Somerset (obecnie Herschel Museum of Astronomy), ale początkowo (26 kwietnia 1781 r.) ogłosił swoje odkrycie jako kometę. Herschel „zaangażował się w szereg prac dotyczących paralaksy gwiazd stałych” za pomocą teleskopu własnej konstrukcji.

W swoim dzienniku zapisał następującą notatkę: „w kwartylu blisko ζ Tauri … Mgława Gwiazda albo, być może, Kometa”. W dniu 17 marca zauważył: „Szukałem Komety lub Mgławej Gwiazdy i stwierdziłem, że jest to Kometa, ponieważ zmieniła swe położenie”. Przedstawiając swoje odkrycie Towarzystwu Królewskiemu, nadal twierdził, że znalazł kometę, ale także pośrednio porównał ją do planety.

Obiekt został wkrótce powszechnie uznany za nową planetę. W 1783 Herschel osobiście powiadomił o tym fakcie prezesa Royal Society, Josepha Banksa: „W oparciu o obserwacje najwybitniejszych Astronomów w Europie wydaje się, że nowa gwiazda, którą miałem zaszczyt wskazać im w marcu 1781, jest Planetą Układu Słonecznego”

cze
21
sob.
2025
Początek astronomicznego Lata
cze 21 całodniowy

Lato astronomiczne rozpoczyna się w momencie przesilenia letniego i trwa do momentu równonocy jesiennej, co w przybliżeniu oznacza na półkuli północnej okres pomiędzy 21 czerwca a 23 września (czasami daty te wypadają dzień wcześniej lub dzień później, a w roku przestępnym mogą być dodatkowo cofnięte o jeden dzień). Podczas lata astronomicznego dzienna pora dnia jest dłuższa od pory nocnej, jednak z każdą kolejną dobą dnia ubywa, a nocy przybywa – Słońce wschodzi coraz później i góruje na coraz mniejszych wysokościach ponad horyzontem.

cze
26
czw.
2025
W 1730 roku urodził się Charles Messier
cze 26 całodniowy

Charles Messier (ur. 26 czerwca 1730 w Badonviller, zm. 12 kwietnia 1817 w Paryżu) – astronom francuski, poszukiwacz komet, pierwszy, który stworzył systematyczny katalog obiektów mgławicowych i gromad gwiazd. W tym czasie nazwą mgławic określano wszystkie rozmyte źródła światła na niebie.

Tworzenie listy obiektów mgławicowych rozpoczął w 1760. W roku 1781 opublikował ostateczną wersję katalogu obiektów niegwiazdowych – „Catalogue des nebuleuses et des amas d’etoiles” (znanego jako Katalog Messiera). Zawierał dane o 103 obiektach, z których Messier osobiście odkrył 64 lub 65. Obejmował liczne mgławice, galaktyki i gromady gwiazd.

W późniejszych wydaniach katalog został uzupełniony przez innych badaczy o dalsze 7 obiektów, które odkrył Messier i jego przyjaciel Pierre Méchain już po opublikowaniu katalogu z 1781 roku. W Katalogu Messiera obiekt oznaczany jest literą M z kolejną liczbą (od 1 do 110).

Pierwszym prawdziwym obiektem odkryciem Messiera był obiekt M 3 – gromada kulista gwiazd w Psach Gończych. Messier odkrył także 13 komet oraz był niezależnym współodkrywcą kolejnych siedmiu.

Co ciekawe, obecnie jest bardziej znany z katalogu obiektów niekometarnych niż z odkrytych przez siebie komet

lut
19
czw.
2026
W 1473 roku urodził się Mikołaj Kopernik
lut 19 całodniowy

Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 w Toruniu, przy ul. św. Anny (obecnie ul. Kopernika nr 15, choć według niektórych badaczy jak np. Karol Górski istnieje pogląd, że był to dom nr 17), w rodzinie kupca Mikołaja i Barbary pochodzącej z rodziny Watzenrode. 

Autor dzieła De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich)przedstawiającego szczegółowo i w naukowo użytecznej formie heliocentryczną wizję Wszechświata. Wprawdzie koncepcja heliocentryzmu pojawiła się już w starożytnej Grecji (jej twórcą był Arystarch z Samos), to jednak dopiero dzieło Kopernika dokonało przełomu i wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną przewrotem kopernikańskim.

W 1626 r. dzieło to wraz z innymi łupami trafiło do Szwecji.

Oprócz tego do osiągnięć naukowych Kopernika można dołączyć sformułowanie prawa Kopernika-Greshama (ekonomia) oraz sformułowanie twierdzenia Kopernika (geometria).

Był renesansowym polihistorem, poza astronomią zajmował się również matematyką, prawem, ekonomią, strategią wojskową[potrzebny przypis], astrologią, był także lekarzem oraz tłumaczem.