Błękitne rodzeństwo rozdzielone na wieki

BŁĘKITNE RODZEŃSTWO ROZDZIELONE NA WIEKI

Mu Columbae oraz AE Aurigae to gorące gwiazdy ciągu głównego, typu widmowego O9,5V. Gwiazdy O w ciągu głównym to wielka rzadkość (zaledwie jedna na 107 wszystkich należących do klasy jasności V). Jasność wizualna pierwszej z nich to nieco ponad 5m i pozwala na obserwację przy pomocy niewielkiego sprzętu, a przy dobrych warunkach nawet gołym okiem. Niestety, gwiazda ta jest dostępna z terenu Polski tyko w miesiącach zimowych, kilka stopni nad horyzontem. AE Aurigae jest wizualnie ciemniejsza (prawie 6m), ale za to da się ją obserwować przez większą część roku (od jesieni do wiosny).

Szacuje się, że μ Col jak i AE Aurigae ukształtowały się w gromadzie Trapezium znajdującej się w sercu konstelacji Oriona. Jednak ok. 2,6 mln lat temu, na skutek zderzenia z którymś ze składników gromady, obie gwiazdy zostały odrzucone na znaczne odległości opuszczając gromadę otwartą, w której powstały. AE Aur i μ Col będąc jeszcze w obszarze gromady Trapezium prawdopodobnie należały do dwóch systemów binarnych, których wzajemna kolizja spowodowała odrzucenie omawianych dwóch gwiazd w przeciwnych kierunkach i uformowanie nowego systemu podwójnego z dwóch pozostałych obiektów. Obie gwiazdy należą do tzw. asocjacji OB1 Oriona.

 

 

Obie również zaliczają się do tzw. gwiazd uciekających (takich, które poruszają się z prędkością wyraźnie wyższą od średniej prędkości pozostałych gwiazd). Powodem w tym przypadku jest najprawdopodobniej wspomniana kolizja, w której dwa składniki uzyskały wysoką prędkość. AE Aurigae oddala się od μ Columbae z szybkością ok. 100 km/s (każda z nich). Mkną w przeciwnych kierunkach. Dla porównania: Słońce porusza się z prędkością 20 km/s. Typowa gwiazda uciekająca osiąga prędkość przekraczającą 40 km/s (niektóre źródła podają wartość 30 km/s).

AE Aurigae oraz Mu Columbae, jako gorące gwiazdy uciekające wytwarzają falę uderzeniową (tzw. „bow shok”), jako rezultat przejścia w ogromną prędkością przez chłodną materię międzygwiazdową. Jednym ze zjawisk, które towarzyszą powstawaniu fali uderzeniowej jest przypadku AE Aurigae jest emisja promieniowania rentgenowskiego (X). Promieniowanie to jest rejestrowane ok 30‘’ na północ od gwiazdy i jest najprawdopodobniej generowane na froncie fali uderzeniowej.  Warto zaznaczyć, że promieniowanie X w tym przypadku ma charakter nietermiczny (nie jest rezultatem bardzo wysokich temperatur).

Obie gwiazdy są niezwykle jasne. Ich jasność absolutna jest blisko 30.000 razy wyższa  od słonecznej. Każdy z obiektów jest kilkanaście razy masywniejszy od naszej Dziennej Gwiazdy. Istnieje duża szansa, że zakończą swoje życie wybuchami supernowych i pozostawią po sobie dwie gwiazdy  neutronowe. AE Aur oraz Mu Col różnią się jednak (i to znacznie) prędkościami rotacji. Wartość ta dla pierwszej z ich wynosi zaledwie 25 m/s, a dla drugiej aż 110 km/s.

 

27 views

Możesz również polubić…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *